رد پای طبیعت گردان؛ معضل جدید زیستگاههای حیاتی لرستان
امروزه انسان همواره در تلاش بوده تا به منظور رهایی از دغدغههای زندگی پر هیاهوی ماشینی و فراموشی رنجهای آن و تلاش برای زنده کردن حواس انسانی و بهبود بیماریها روحی و جسمی به دنبال راهحل باشد.
راه حلی که بتواند روح انسان را آرام کند و انرژیهای منفی او را بگیرد و نشاط به او ارزانی دارد.
طبیعت به عنوان سهل الوصول ترین راهها برای رسیدن به این موضوع همواره اولین انتخاب انسان بوده است.
او به خوبی دریافته که در آغوش طبیعت رفتن ، دیدن مناظر زیبا ، استشمام نسیم سرشار از عطر گیاهان و گوش فرادادن صدای پرندگان و جریان رودخانهها راه حلی کم هزینه و موثر است برای رهایی از انواع استرسهای زندگی پیچیده امروزی.
اما همین موضوع سبب شده است که امروزه شاهد رشد فزاینده و چشمگیر پذیرش طبیعت گردان در جاذبههای طبیعی لرستان باشیم که عمدتا جز زیستگاههای حیاتی، نقاط شکننده محیط زیستی و اکوسیستمهای حساس محسوب میشوند که همین موضوع سبب نگرانی فعالین محیط زیست شده است.
در شرایط فعلی، خلاء برنامهریزی مدون و جامع برای گردشگری در این مناطق کاملا مشهود میباشد و این موضوع چیزی جز نابودی این نقاط حساس را در پی ندارد.
یکی از اصلی ترین تعاریف در تشریح ویژگیهای یک منطقه گردشگرپذیر، ظرفیت برد آن منطقه میباشد. منظور از ظرفیت برد در واقع تعداد گردشگرانی است که آن منطقه میتواند در یک ظرف زمانی معین بپذیرد.
تعیین این ظرفیت به عوامل گوناگونی مانند وسعت، توپوگرافی منطقه، نحوه رفتار جانوری، میزان و کیفیت تسهیلات و زیرساختهای گردشگری بستگی دارد.
ورود حتی یک گردشگر فراتر از این ظرفیت به مناطق گردشگری چیزی جز نابودی آن منطقه را در پی ندارد و متاسفانه امروزه در لرستان این پدیده غم انگیز در اکثر جاذبههای گردشگری به وقوع پیوسته است.
حضور پر تعداد گردشگران در این جاذبهها بحرانهای زیست محیطی جدیدی به وجود آورده است که در نهایت به تخریب کامل آن مناطق منجر میشود.
ژنو پارک شیرز، آبشار نوژیان ، دریاچه گهر، آبشار آب سفید ،آبشارهای آبگرمه، آبشار بیشه، تنگه هلت و… همه جز جاذبههای ارزشمندی هستند که امسال بیش از توان خود پذیرای طبیعت گردان بودهاند که اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند دیری نمیپاید که از این جاذبهها جز تصویر چیزی باقی نماند.
یکی از موضوعاتی که موجب تکدر خاطر فعالان محیط زیست و فعالان گردشگری پایدار شده است تورهای درون استانی است که با شعار گردشگری ارزان اقدام به برگزاری برنامههای طبیعت گردی در سطح استان مینمایند اما در واقع سیاست آنها سود کمتر_فروش بیشتر است، تورهایی که افتخار خود را در شکستن رکورد تعداد مسافر در برنامههای اجرا شده توسط خود میدانند و هر هفته مشاهده میکنیم که در فضای مجازی با افتحار اعلام میکنند که آن هفته برنامه با ۱۵ مینیبوس گردشگر برگزار شد و این هفته با ۲۰ مینیبوس، همه این جمله را شنیدهایم که میگوید: (در طبیعت چیزی جز رد پا به جای نگذاریم) امروز شرایط بهگونهای است که دیگر باید نگران رد پای طبیعت گردان هم باشیم.
امیدواریم که مسئولین میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی اصلی گردشگری در لرستان نسبت به موضوع مدیریت ظرفیت برد در جاذبههای طبیعی نگاه مسئولانهتری داشته باشند و با سیاستگذاری درست در حفظ این سرمایههای طبیعی و مواهب خدادادی که متعلق به آیندگان است کوشا باشند.
یاددشت از امیر حسین ارکیان_فعال زیست محیطی